Electricity . Class 10 Science Chapter 12 Electricity Important Questions .

Class 10 Science Chapter 12 Electricity Important Questions .  

প্ৰ শ্না ৱ লী

 

   Class 10 Science NCERT Textbook – Page No 200

           1.      এটা বৈদ্যুতিক বৰ্তনী বুলিলে কি বুজা ?

উত্তৰ:- বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ সোঁতবোৰৰ পৰা নিৰবিচ্ছিন্ন আৰু বন্ধ পথক বৈদ্যুতিক বৰ্তনী বুলি কোৱা হয় ।

 

          2.      প্ৰবাহৰ এককৰ সংজ্ঞা দিয়া ।

উত্তৰ:- বিদ্যুৎ প্ৰবাহৰ এছ আই একক হৈছে এম্পিয়াৰ (A) ।

 এডাল পৰিবাহীৰ কোনো অমসৰে এক ছেকেণ্ডত এক কুলম্ব আধান প্ৰবাহিত হ’লে পৰিবাহী ডালৰ মাজেৰে প্ৰবাহিত বিদ্যুৎ প্ৰবাহক এক এম্পিয়াৰ বুলি কোৱা হয় ।  

 

         3.      এক কুলম্ব আধান হ’বলৈ প্ৰয়োজন হোৱা ইলেক্ট্ৰ’নৰ সংখ্যা গণনা কৰা ।

সমাধান

   আমি জানোঁ যে,

      এটা ইলেক্ট্ৰ’নৰ আধানৰ মান, e = 1.6 × 10^-19 C

                                           মুঠ আধান, Q = 1C

                                      ইলেক্ট্ৰ’নৰ সংখ্যা, n = ?

এতিয়া,

           ⇒ n = 6.25 × 10¹⁸

                                                                   ∴     n = 6.25 × 10¹⁸  ইলেক্ট্ৰ’নৰ

        গতিকে, এক কুলম্ব আধান হ’বলৈ প্ৰয়োজন হোৱা ইলেক্ট্ৰ’নৰ সংখ্যা 6.25×10¹⁸ = 6×10¹⁸

 

      Class 10 Science NCERT Textbook – Page No 200

 

           1.      পৰিবাহীত বিভৱভেদ বৰ্তাই ৰখা সঁজুলি এটাৰ নাম লিখা ।

 উত্তৰ:- পৰিবাহীত বিভৱভেদ বৰ্তাই ৰখা সঁজুলি এটাৰ নাম এটা বা ততোধিক কোষযুক্ত বেটেৰী ।

 

            2.      দুটা বিন্দুৰ মাজৰ বিভৱভেদ  1V  বুলি ক’লে কি বুজায় ?

উত্তৰ:-      দুটা বিন্দুৰ মাজৰ বিভৱভেদ  1V  বুলি কোৱাৰ অৰ্থ এয়ে যে 1 কুলম্ব ধণাত্মক বৈদ্যুতিক আধান পৰিবাহী এডালৰ এটা বিন্দু পৰা আন এটা বিন্দুলৈ চালিত কৰিবলৈ ।   

                

        3.      6V বেটেৰী এটাৰ মাজেৰে চালিত হওঁতে প্ৰতি কুলম্ব আধানক কিমান শক্তি দিয়া হয় ?

উত্তৰ:-  প্ৰতি কুলম্ব আধানক দিয়া শক্তিৰ পৰিমাণ ইয়াক চালিত কৰোঁতে সম্পাদন কৰা কাৰ্যৰ সমান ।

দিয়া আছে,

                 V = 6V

              আধান, Q =  1C

         সম্পন্ন কৰা কাৰ্য w = ?

  গতিকে, 

      দুটা বিন্দুৰ মাজৰ বিভৱভেদ  

                                        

                                              ⇒ W = 6 J

গতিকে, 6V বেটেৰী এটাৰ মাজেৰে চালিত হওঁতে প্ৰতি কুলম্ব আধানক 6 J শক্তি দিয়া হয় ।

 

Class 10 Science NCERT Textbook – Page No 209

           1.      পৰিবাহী ৰোধ কি কি কাৰকৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে ?

উত্তৰ:-`  পৰিবাহী ৰোধ তলত দিয়া কাৰকৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে ।

(i)                            পৰিবাহীৰ দৈৰ্ঘ্য :  পৰিবাহীৰ ৰোধ (R) পৰিবাহীৰ দৈৰ্ঘ্য (l) ৰ সমানুপাতিক ।

R ∝ I

(ii)                         পৰিবাহী প্ৰস্থচ্ছেদৰ কালি : পৰিবাহীৰ ৰোধ ইয়াৰ প্ৰস্থচ্ছেদ কালি (A)ৰ ব্যস্তানুপাতিক ।

R∝ I

(iii)                       পৰিবাহী পদাৰ্থৰ প্ৰকৃতি : ভিন ভিন পদাৰ্থৰে নিৰ্মিত পৰিবাহীয়ে ইয়াৰ মাজেদি চালিত প্ৰবাহত ভিন্ন্ পৰিমাণৰ ৰোধ আগবঢ়ায় ।

(iv)                       পৰিবাহীৰ উষ্ণতা : পৰিবাহীৰ ৰোধ উষ্ণতা বঢ়াৰ লগে লগে বাঢ়ে আৰু কমাৰ লগে লগে কমে ।

 

            2.       একেটা উৎসৰ লগত সংযোজিত, একে পদাৰ্থৰ এডাল শকত আৰু এডাল ক্ষীণ তাঁৰৰ কোণডালত বেছি সহজে প্ৰৱাহ চলিত হয় ? আৰু কিয় ?

উত্তৰ:- একেটা উৎসৰ লগত সংযোজিত একে পদাৰ্থৰ এডাল শকত আৰু এডাল ক্ষীণ তাঁৰৰ ভিৰত শকত তাঁৰডালত বেছি সহজে প্ৰবাহ চালিত হয় ।

     ইয়াৰ কাৰণ এয়ে যে এডাল তাঁৰৰ ৰোধ ইয়াৰ প্ৰস্থচ্ছেদৰ কালিৰ ব্যস্তানুপাতিক । গতিকে, এডাল তাঁৰ যিমানে শকত হ’ব ইয়াৰ ৰোধ সিমানেই কম হ’ব আৰু সেইবাবে ইয়াৰ মাজেদি অধিক পৰিমাণৰ প্ৰবাহ চালিত হ’ব ।

 

           3.      ধৰা হওঁক বৈদ্যুতিক উপাদান এটাৰ দুই মূৰৰ মাজৰ বিভৱভেদ আগৰ মানৰ আধালৈ কমাওতে ৰোধৰ মান একে থাকে। ইয়াৰ মাজেৰে চালিত প্ৰবাহৰ কি পৰিবৰ্তন হ’ব ?

উত্তৰ:- বৈদ্যুতিক উপাদান এটাৰ দুই মূৰৰ মাজেৰে চালিত প্ৰবাহৰ পৰিৱৰ্তন সম্পৰ্কে ওমৰ সূত্ৰই এনেদৰে প্ৰকাশ কৰে ।

               V =  IR

            ⇒ I  = V/R

     য’ত     V = বিভৱভেদ

                 I = প্ৰবাহ

                R = বৈদ্যুতিক উপাদানৰ ৰোধ

  গতিকে, ইয়াক প্ৰযোগ কৰি পাওঁ,

                 I = ½ V/R     (বিভেদভেদ আগৰ মানৰ আধালৈ কমাওঁতে ৰোধৰ মান একে থাকে)

যিহেতু, বিভৱভেদ প্ৰবাহৰ মানৰ সমানুপাতিক, সেয়ে বিভৱভেদ আগৰ মানৰ আধালৈ কমালে, প্ৰবাহৰ মানো আগৰ মানৰ আধালৈ কমিব ।

      

       4.      পাউৰুটি সেকা বৈদ্যুতিক সঁজুলি আৰু বৈদ্যুতিক ইস্ত্ৰিৰ কুণ্ডলী বিশুদ্ধ ধাতুৰে গঢ়াৰ বিপৰীতে সংকৰ ধাতুৰে গঢ়া হয় কিয় ?

উত্তৰ:- পাউৰুটি সেকা বৈদ্যুতিক সঁজুলি আৰু বৈদ্যুতিক ইস্ত্ৰিৰ কুণ্ডলী বিশুদ্ধ ধাতুৰে গঢ়াৰ বিপৰীতে সংকৰ ধাতুৰে গঢ়া হয় কাৰণ-

(i)                            বিশুদ্ধ ধাতুতকৈ সংকৰ ধাতুৰ ৰোধকতা বেছি ।

(ii)                         অধিক উষ্ণতাত সংকৰ ধাতুবোৰ সহজে জ্বলি নাযায় ।

 

       5.       তালিকা 12.2 ত দিয়া তথ্য ব্যৱহাৰ কৰি তলৰ প্ৰশ্নসমূহৰ উত্তৰ দিয়া-

(a)              লো আৰু পাৰাৰ ভিতৰত কোনটো অধিক ভাল পৰিবাহী ?

উত্তৰ:- পাৰাতকৈ লো অধিক ভাল পৰিবাহী বুলি অভিহিত কৰিব পাৰি ।

(b)              কোনটো পদাৰ্থ আটাইতকৈ ভাল পৰিবাহী ?

উত্তৰ:- ৰূপ (Ag) আটাইতকৈ ভাল পৰিবাহী ।

 

 

Class 10 Science NCERT Textbook – Page No 213

1.       প্ৰতিটোৰে 2 V কৈ তিনিটা কোষৰ এটা বেটেৰী, এটা 5 Ω ৰ ৰোধক, এটা 8 Ω ৰ ৰোধক, এটা 12 Ω ৰ ৰোধক আৰু এটা প্লাগ চাবি শ্ৰেণীবদ্ধভাবে সংযোগ কৰি এটা বৰ্তনীৰ নক্সা অংকণ কৰা ।

2.       ৰোধক কেইটাৰ মাজেৰে যোৱা প্ৰবাহ জুখিবৰ বাবে এমিটাৰ আৰু 12 Ω ৰোধকটোৰ দুই মূৰৰ মাজৰ বিভৱভেদ জুখিবৰ বাবে এটা ভল্টমিটাৰ সংযোগ কৰি 1 নং প্ৰশ্নত দিয়া বৰ্তনীটো পুনৰ অংকণ কৰা । এমিটাৰ আৰু ভল্টমিটাৰৰ পাঠ কি হ’ব ?

উত্তৰ:-

           

Class 10 Science NCERT Textbook – Page No 216

 

1.         নিম্নোক্তবোৰৰ সমান্তৰাল সংযোজন ৰোধ নিৰ্ণয় কৰা ।- (a) 1Ω আৰু 10⁶Ω, (b) 1Ω, 10³Ω আৰু 10⁶1Ω

উত্তৰ:- ৰোধকেইটাকে সমান্তৰালভাৱে সংযোগ কৰিলে মুঠ ৰোধৰ প্ৰকাশ ৰাশি

                                

গতিকে, নিৰ্ণেয় সমান্তৰাল সংযোজন ৰোধ 1Ω ।

 

(a)              1Ω, 10³Ω আৰু 10⁶1Ω

                

গতিকে, নিৰ্ণেয় সমান্তৰাল সংযোজন ৰোধ 1Ω ।

 

3.         100 Ω ৰ এটা বৈদ্যুতিক বাল্ব, 50 Ω ৰ এটা পাউৰুটি সেকা সঁজুলি আৰু 500 Ω ৰোধৰ এটা পানীৰ ফিল্টাৰ 220 V উৎসৰ লগত সমান্তৰালভাৱে সংযোগ কৰা হৈছে। যদি এটা বৈদ্যুতিক ইস্ত্রি একেটা উৎসৰ লগত সংযোগ কৰা হয় আৰু যদি ই আন তিনিওটাই লোৱাৰ সমান প্রবাহ লয় তেন্তে ইস্ত্ৰিটোৰ ৰোধ কিমান হ'ব আৰু ইয়াৰ মাজেৰে চালিত প্রবাহ কিমান হ’ব ? 

সমাধান  

ইয়াত,

       বৈদ্যুতিক বাল্বটোৰ ৰোধ, R₁ = 100 Ω

          পাউৰুটি সেকা সঁজুলি ৰোধ, R₂ = 50 Ω

       পানীৰ ফিল্টাৰটোৰ ৰোধ, R₃ = 500 Ω

             উৎসৰ ভল্টেজ, V  = 220V

              বৰ্তনীটোৰ সমতুল্য ৰোধ, R₂ =  ?

 বৰ্তনীটোৰ মাজেৰে চালিত প্ৰবাহৰ মান I = ?

একে উৎসৰ লগত সংযোগ কৰা বৈদ্যুতিক ইস্ত্রিৰ ৰোধ, R = ?

                     

ওমৰ সূত্ৰ অনুসৰি,

        

গতিকে তিনিওটা সঁজুলিয়ে লোৱা প্ৰবাহৰ মান 7.04 A ।

ওমৰ সূত্ৰ অনুসৰি,

        V = IR

          ⇒ I = V/R

গতিকে, বিভৱভেদ V = 220V  …….. (i)

ইয়াৰ মাজেৰে চালিত প্ৰবাহ I = 7.04 A ।

একেটা উৎসৰ লগত সংযোগ কৰা বৈদ্যুতিক ইস্ত্ৰিৰ ৰোধ, R = ?

(i)ৰ পৰা আমি পাওঁ,

       

⇒ R = 31.25

∴ R = 31.25 Ω

গতিকে, বৈদ্যুতিক ইস্ত্ৰিৰ ৰোধ 31.25 Ω আৰু ইয়াৰ মাজেৰে 7.04A প্ৰবাহ চালিত হৈছে ।

 

3.             এটা বেটেৰীৰ লগত বৈদ্যুতিক সঁজুলিবোৰ শ্ৰেণীবদ্ধ সজ্জাত সংযোগ কৰাতকৈ সমান্তৰাল সজ্জাত সংযোগ কৰিলে কি কি সুবিধা হয় ?

উত্তৰ:- এটা বেটেৰীৰ লগত বৈদ্যুতিক সঁজুলিবোৰ শ্ৰেণীবদ্ধ সজ্জাত সংযোগ কৰাতকৈ সমান্তৰাল সজ্জাত সংযোগ কৰিলে হোৱা সুবিধাসমূহ –

(i)       সমান্তৰাল সজ্জাত  সংযোগ কৰিলে বিভিন্ন সঁজুলিত ভল্টেজৰ বিভাজন নোহোৱা হেতুকে প্ৰত্যেক সঁজুলিতে ভল্টেজ একে থাকে ।

(ii)          মুঠ কাৰ্যকৰী ৰোধৰ মান হ্ৰাস পায় ।

(iii)          বৰ্তনীটোৰ উপাদান এটা বিকল হলে বৰ্তনীটো মুক্ত হৈ নাযায় ।

(iv)          ভিন্ন প্ৰবাহৰ মানৰ প্ৰয়োজন হোৱা সঁজুলিবোৰ সমান্তৰালভাৱে সংযোগ কৰাটো সুবিধাজনক । এনে প্ৰত্যক সজুলিতে একোটা এন-অফ চাবিৰ ব্যৱস্থা সম্ভৱ ।

 

4.             2Ω, 3 Ω আৰু 6Ω ৰ তিনিটা ৰোধক কেনেকৈ সংযোগ কৰিলে সিহঁতৰ মুঠ ৰোধ (a) 4 Ω আৰু (b) 1 Ω পোৱা যাব ?

সমাধান (a) মুঠ ৰোধ 4 Ω ৰ প্ৰাপ্তি

    মুঠ ৰোধ 4Ω পাবলৈ 3Ω আৰু 6Ω ৰ ৰোধকক দুটা সমান্তৰালভাৱে আৰু 2Ωৰ ৰোধকক শ্ৰেণীবদ্ধ সংযোগ কৰিব লাগিব ।

ইয়াত, মুঠ ৰোধ

           R = R₁+ R₁

               R₁ =2Ω

               R₂ = 3Ω

             R₃ = 6Ω

ওমৰ সূত্ৰ প্ৰয়োগ কৰি 

                     

(b) মুঠ ৰোধ 1 Ωৰ প্ৰাপ্তি

মুঠ ৰোধ 1Ω পাবলৈ 2Ω আৰু 3Ω ৰ ৰোধকক দুটা সমান্তৰালভাৱে আৰু 6Ωৰ ৰোধকক শ্ৰেণীবদ্ধ সংযোগ কৰিব লাগিব ।

ওমৰ সূত্ৰ প্ৰয়োগ কৰি

ইয়াত, মুঠ R ৰোধ

                 

5.          4Ω, 8Ω, 12Ω আৰু 24Ω ৰোধৰ চাৰিটা কুণ্ডলী লগ লগাই পাব পৰা (a) সর্বোচ্চ আৰু (b) সর্বনিম্ন মুঠ ৰোধৰ মান কিমান হ'ব ?

সমাধান 

(a) 4Ω, 8Ω, 12Ω আৰু 24Ω ৰোধৰ চাৰিটা কুণ্ডলী শ্ৰেণীবদ্ধভাৱে সংযোজিত কৰি সৰ্বোচ্চ মুঠ ৰোধ পাব পাৰি ।

∴ মুঠ ৰোধ R = R₁ + R₂ + R₃ + R₄

          = 4+8+12+24

          = 48Ω 

গতিকে, সৰ্বোচ্চ মুঠ ৰোধ মান 48Ω ।

(b)  4Ω, 8Ω, 12Ω আৰু 24Ω ৰোধৰ চাৰিটা কুণ্ডলী পৰস্পৰ সমান্তৰালভাৱে সংযোজিত কৰি সৰ্বনিম্ন মুঠ ৰোধ পাব পাৰি ।

∴ মুঠ ৰোধ R ৰ প্ৰকাশ ৰাশি  

 

          

গতিকে, সৰ্বনিম্ন মুঠ ৰোধৰ মান 2 Ω

Class 10 Science NCERT Textbook – Page No 218

1.       বৈদ্যুতিক হিটাৰৰ তাপ উপাদনডাল (heating element) দীপ্ত হয়; কিন্তু সংযোগী তাঁৰবোৰ এনে নহয়, কিয় ?

উত্তৰ বৈদ্যুতিক হিটাৰৰ তাপ উপাদনডাল (heating element) উচ্চ ৰোধকতাবিশিষ্ট পদাৰ্থৰে নিৰ্মিত, আনহাতে সংযোগী তাঁৰবোৰ নিম্ন ৰোধকতাবিশিষ্ট পদাৰ্থৰে নিৰ্মিত । তাপীয় ক্ৰিয়াৰ জুলৰ সুত্ৰ অনুসৰি ৰোধকত উৎপন্ন হোৱা তাপ ৰোধৰ সমানুপাতিক । গতিকে, তাপ উপাদানডালৰ মাজেৰে প্ৰবাহ চালিত হলে ই উত্তপ্ত হৈ ৰঙা পৰি দীপ্ত হয়, কিন্তু সংযোগী তাঁৰবোৰ পৰ্যপ্ত পৰিমাণে উত্তপ্ত নোহোৱাৰ বাবে এই বিলাক দীপ্ত নহয় ।

 

2.      9600 কুলম্ব আধান 1 ঘণ্টাত 50 V বিভৱভেদৰ মাজেৰে সঞ্চালিত হ’লে, উৎপাদিত তাপৰ পৰিমাণ উলিওৱা ।

সমাধান

তাপীয় ক্ৰিয়াৰ জুলৰ অনুসৰি উৎপন্ন হোৱা তাপৰ পৰিমাণ :

     H = VIt           ………. (i)

ইয়াত,

    বিভৱভেদ V = 50V

সময়, t = 1 ঘণ্টা = 60 মিনিট

             = (60×60) ছেকেণ্ড

  আধান, Q = C

 প্ৰবাহ, I = ? 

    

(i)ৰ পৰা আমি পাওঁ,

       H = VIt            

     

গতিকে, 9600 কুলম্ব আধান 1 ঘণ্টাত 50V বিভৱভেদৰ মাজেৰে সঞ্চাৰিত হলে উৎপাদিত তাপৰ পৰিমাণ 4.8 ×10⁶J . 

3.      20 Ω ৰোধৰ এটা বৈদ্যুতিক ইস্ত্ৰিয়ে 50 A প্ৰবাহ লয়। 30 ছেকেণ্ডতত উৎপন্ন হোৱা তাপৰ পৰিমাণ গণনা কৰা ।

সমাধান তাপীয় ক্ৰিয়াৰ জুলৰ অনুসৰি উৎপন্ন হোৱা তাপৰ পৰিমাণ :

     H = I²RT   ………. (i)

ইয়াত,

    প্ৰবাহৰ মান, I = 5A

                 ৰোধ, R = 20 Ω

                  সময়, t = 30

(i) ৰ পৰা পাওঁ

⇒  H =  I²RT

⇒ H = 5² × 20 × 30

⇒ H = 25 × 20 × 30

⇒  H = 1.5 × 10⁴

∴  H = 1.5 × 10⁴ J

গতিকে, 30 ছেকেণ্ডত উৎপন্ন হোৱা হোৱা তাপৰ পৰিমাণ 1.5 × 10⁴ J ।  

 

Class 10 Science NCERT Textbook – Page No 220

1.             এটা বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে যোগান ধৰা শক্তিৰ হাৰ কিহে নিৰূপণ কৰে ?

উত্তৰ এটা বৈদ্যুতিক প্ৰবাহে যোগান ধৰা শক্তিৰ হাৰ তলত দিয়া কাৰককেইটাই নিৰূপন কৰে –

(i)                  বৰ্তনীৰ বৈদ্যুতিক ক্ষমতা বা ৰোধ, আৰু

(ii)                 সময় ।

 

2.             এটা বৈদ্যুতিক মটৰে  220 V লাইনৰ পৰা 5 A প্ৰৱাহ লয়। মটৰটোৰ ক্ষমতা আৰু 2 ঘণ্টাত ই ব্যয় কৰা শক্তি উলিওৱা।

উত্তৰ দিয়া আছে,

        বিভৱভেদ,V = 220 V

                   প্ৰবাহ,   I = 5 A

                   ক্ষমতা  P = ?

আমি জানোঁ যে,

       P = VI

 ⇒   P = 220 × 5

⇒   P = 1100

⇒ P = 1100 W

গতিকে, বৈদ্যুতিক মটৰটোৰ ক্ষমতা 1100 W ।

আকৌ,     

   

  ⇒ ব্যয় হোৱা শক্তি = ক্ষমতা × সময়

  ⇒ E = P × t .......   (I)

ইয়াত,

    P = 1100 W

    t = 2 ঘণ্টা = (2×60×60) মিনিট

 (i) ৰ পৰা আমি পাওঁ,

    E = P × t  

 ⇒ E = 1100 × 2 × 60 × 60  

 ⇒ E = 7.92 × 10⁶

 ∴ E = 7.92 × 10⁶ J ।

 

                        অ ণু শী ল নী 

1.                 R ৰোধৰ এডাল তাঁৰ পাঁচটা সমান ভাগলৈ বিভক্ত কৰা হ’ল। এই অংশবোৰ সমান্তৰালভাৱে সংযোগ কৰা হ’ল। যদি সজ্জাটোৰ সমতূল্য ৰোধ R’ হয়, তেতিয়া R/R’ অনুপাত হ’ব-

(a)            1/25       (b) 1/5     (c) 5    (d) 25

উত্তৰ(d) 25

 

2.                 তলৰ কোনটো ৰশ্মিয়ে বৈদ্যুতিক ক্ষমতা নিৰ্দেশ নকৰে ?

(a)              I²R          (b) IR²       (c) VI      (d) V² /R

উত্তৰ  (b) IR²

 

3.                 এটা বৈদ্যুতিক বাব্লল 220 V আৰু 100 W চিহ্নিত কৰা আছে যেতিয়া 110 V ত ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা হয়, ই লোৱা ক্ষমতা হ’ব-

(a)               100 W              (b) 75 W         (c) 50 W         (d) 25 W

উত্তৰ  (d) 25 W

 

4.                 একে পদাৰ্থৰ দুডাল একে দৈৰ্ঘ্যৰ আৰু একে ব্যাসৰ পৰিবাহী তাঁৰ প্ৰথমে শ্ৰেণীবদ্ধ সজ্জাত আৰু পিছত সমান্তৰাল সজ্জাত এটা বৰ্তনীৰ একেটা বিভৱভেদত সংযোগ কৰা হ’ল। শ্ৰেণীবদ্ধ আৰু সমান্তৰাল সজ্জাত সৃষ্টিত সৃষ্টি হোৱা তাপৰ অনুপাত-

(a)               1:2              (b) 2:1              (c) 1:4         (d) 4:1

উত্তৰ     (c) 1:4    

 

5.                  দুটা বিন্দুৰ মাজৰ বিভৱভেদ জুখিবলৈ বৰ্তনী এটাত ভল্টমিটাৰ কেনেকৈ সংযোগ কৰিবা ?

উত্তৰ-  দুটা বিন্দুৰ মাজৰ বিভৱভেদ জুখিবলৈ বৰ্তনী এটাত ভল্টমিটাৰ বিন্দু দুটাৰ সমান্তৰালভাৱে সংযোগ কৰা হয় ।